Brukselka to dwuletnia odmiana kapusty z rodziny kapustowatych. Jej nazwa wywodzi się z Brukseli, gdzie zaczęto ją uprawiać. W pierwszym roku tworzy pęd z małymi, zielonymi główkami.
W drugim roku rozwoju brukselka wytwarza wysoki kwiatostan. Składa się on z gron żółtych kwiatów, które pojawiają się latem.
Kluczowe wnioski
- Brukselka to botaniczna odmiana kapusty warzywnej, należąca do rodziny kapustowatych.
- Roślina ta jest dwuletnia – w pierwszym roku tworzy pęd z małymi główkami, a w drugim roku kwitnie.
- Kwiatostan brukselki składa się z gron żółtych kwiatów, które pojawiają się latem.
- Brukselka wymaga chłodnych warunków do prawidłowego rozwoju i kwitnienia.
- Uprawa brukselki wymaga starannej pielęgnacji, m.in. ogławiania rośliny w celu uzyskania większych główek.
Pochodzenie i wygląd brukselki
Brukselka to jedno z najważniejszych warzyw zimowych. Należy do rodziny kapustowatych i jest botaniczną odmianą kapusty warzywnej. Jej pełna nazwa to kapusta warzywna brukselska (Brassica oleracea var. gemmifera).
Powstała prawdopodobnie ze skrzyżowania kapusty głowiastej i jarmużu. Pierwsze wzmianki o uprawie brukselki pochodzą z 1587 roku. Wywodzi się z Niderlandów Hiszpańskich, czyli dzisiejszej Belgii.
Brukselka to wysoka roślina dwuletnia
Gruba, mocna łodyga kapusty brukselskiej dorasta do wysokości 50-100 cm. Jest mocno ulistniona i ma krótkie pędy boczne. Na nich rosną małe, okrągłe, zielone główki.
W drugim roku brukselka rozwija kwiatostan. Pojawiają się na nim żółte kwiaty.
„Brukselka to wysoka, dwuletnia roślina z licznymi małymi, zielonymi główkami”
Jak kwitnie brukselka?
Brukselka to wyjątkowa odmiana kapusty. W drugim roku uprawy przechodzi fascynującą przemianę. Latem roślina dorasta do 1 metra wysokości.
Na szczycie rozwija się wysoki kwiatostan. Pokryty jest licznymi żółtymi kwiatami, tworzącymi efektowne grona. Kwitnienie przypada na letnie miesiące.
Kwiatostan może osiągać nawet 1,5 metra wysokości. Stanowi imponujący element ogrodu. Jest kluczowy dla reprodukcji rośliny.
Kwitnienie brukselki zachodzi w drugim sezonie wegetacyjnym. W pierwszym roku roślina wytwarza charakterystyczne, drobne główki liściowe. To najbardziej pożądana część tej kapusty.
W kolejnym roku brukselka przechodzi do fazy kwitnienia. Uwieńczona jest efektownym, żółtym kwiatostanem. To spektakularny etap rozwoju rośliny.
Wymagania i uprawa brukselki
Brukselka jest mniej wymagająca niż kapusta. Lubi słońce i żyzną, wilgotną glebę bogatą w wapń. Jej okres wegetacji trwa nawet 5 miesięcy.
Najlepiej uprawiać ją z rozsady. To pozwala na lepsze wykorzystanie długiego okresu wzrostu.
Wymagania glebowe i stanowiskowe
- Brukselka wymaga stanowiska słonecznego, gdzie będzie mogła w pełni wykorzystać dostępne światło słoneczne.
- Preferuje żyzne, próchnicze i wilgotne gleby, bogate w wapń.
- Optymalne pH gleby dla brukselki wynosi od 5,5 do 6,8.
Uprawa z rozsady
Nasiona wysiewamy na 16-20 tygodni przed ostatnimi wiosennymi przymrozkami. Sadzonki sadzimy 12-14 tygodni przed tą datą.
Pielęgnacja uprawy
Ważnym zabiegiem jest ogławianie, czyli usuwanie wierzchołka wzrostu łodygi. To hamuje dalszy wzrost rośliny i pozwala uzyskać większe główki.
Zbiory i wykorzystanie brukselki
Główki brukselki zbiera się, gdy osiągną 2,5-5 cm średnicy. Można je gotować, zapiekać lub dodawać do potraw. Brukselka ma dużo witaminy C, błonnika i mało kalorii.
To warzywo dostarcza potasu, żelaza i magnezu. Brukselka ma więcej witaminy C niż cytryna. Zawiera też witaminy A, K, ryboflawinę i kwas foliowy.
Ma tylko 37 kcal na 100 g. Jest bogata w sulforafan, który działa przeciwnowotworowo.
Zbiory i przechowywanie brukselki
Brukselkę zbiera się od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Zimowe brukselki są mniej gorzkie i bardziej cenione. Roślina wytrzymuje mrozy do -20°C.
Sposoby przygotowywania brukselki
Brukselkę można gotować krótko bez przykrycia lub na parze. Można ją też smażyć, zapiekać lub jeść na surowo. Tak zachowa więcej wartości odżywczych.
| Składnik odżywczy | Zawartość w brukselce |
|---|---|
| Witamina C | Większa niż w cytrynie |
| Witaminy A, K, ryboflavina | Wysoka |
| Potas, wapń, fosfor, magnez | Bogactwo mineralów |
| Kalorie | Tylko 37 kcal na 100 g |
| Sulforafan | Związek o działaniu antynowotworowym |
Brukselka to wszechstronne warzywo o wielu zastosowaniach. Jest pełna cennych składników odżywczych. Regularny zbiór zapewnia świeżość przez długi czas.
Odmiany brukselki
Brukselka występuje w różnych odmianach, oferując odmienne właściwości i korzyści. Każda odmiana ma swoje unikalne cechy. Oto kilka popularnych rodzajów brukselki:
- Groninger – odmiana późno dojrzewająca, odporna na mróz;
- Ajax – odmiana późno dojrzewająca, o dużych kulistych główkach;
- Apetita – odmiana średnio późna, z dużymi i kompaktowymi główkami;
- Prezes – odmiana średnio wczesna, tworząca pęczki małych główek;
- Long Island – odmiana wczesna, o małych, ale licznych główkach;
- Red – odmiana średnio wczesna, z fioletowo-czerwonymi główkami.
Wybór odmiany brukselki zależy od twoich preferencji i warunków uprawy. Niektóre odmiany są lepsze do jedzenia na świeżo. Inne nadają się bardziej do przechowywania i przetwarzania.
| Odmiana | Pora dojrzewania | Wielkość główek | Kolor główek |
|---|---|---|---|
| Groninger | Późna | Duże | Zielone |
| Ajax | Późna | Duże | Zielone |
| Apetita | Średnio późna | Duże | Zielone |
| Prezes | Średnio wczesna | Średnie | Zielone |
| Long Island | Wczesna | Małe | Zielone |
| Red | Średnio wczesna | Średnie | Fioletowo-czerwone |
Brukselka to najtwardsza z kapustowatych. Świetnie rośnie w chłodniejszych rejonach. Różnorodność odmian pozwala dostosować uprawę do lokalnego klimatu i gustów konsumentów.
Wniosek
Uprawa brukselki wymaga starannej pielęgnacji i odpowiednich warunków. Warzywnik po drugim sezonie przygotowuje się do zimy. Jesienią oczyszcza się, obornikuje i przekopuje glebę.
Na obrzeżach ogrodu leśnego rosną trzmielina i dziki bez. Te rośliny uważa się za chwasty. Zbiory brukselki różniły się wyglądem, od ładnych główek po luźne liście.
Udało się uzyskać 5 litrów przetworzonej brukselki po użyciu szreddera. W tym roku próbowano uprawiać kapustę pekińską z odmian Bilko i Forco.
Nasiona jarmużu kiełkowały dobrze po dwóch dniach w szklarni. Nieoczekiwanie znaleziono rapę, wyrastającą spod karmników dla ptaków.
